Wybieramy buty do biegania
Buty są najważniejszym elementem sprzętu każdego biegacza. Początkujący biegacz powinien zadbać o szczególnie o odpowiednie obuwie przygotowując się do biegania. Wielkim błędem jest rozpoczynanie biegania w starych butach albo w butach zupełnie do tego nie przystosowanych (jak tzw. tenisówki, trampki itp.). Bieganie w nieodpowiednich butach często powoduje bóle i przemęczenie stóp. Może tez być główną przyczyną urazów (nie tylko samych stóp, ale także kręgosłupa i stawów.Buty powinniśmy wybierać ostrożnie, biorąc pod uwagę szereg czynników, takich jak:
- typ podłoża po jakim biegamy (asfalt, leśne ścieżki, bieżnia)
- typ stopy (neutralna, pronująca, supinująca – o tym poczytasz dalej)
- rozmiar stopy (bardzo ważne, by buty przymierzyć przed kupnem)
- płeć (coraz częściej spotykamy buty typowe dla kobiet i mężczyzn)
Wybór buta
Idealne dopasowanie buta do stopy nie jest proste. Biegacze z reguły metodą prób i błędów dochodzą do tego jaki but najbardziej im odpowiada. Aby od razu wstrzelić się z wyborem, najlepiej jest znaleźć sklep z doświadczoną obsługą, która będzie umiała dopasować nam but do nogi i stylu biegania.Jednak bez względu na to, czy znajdziemy doświadczonego sprzedawcę, czy nie, warto znać kilka podstawowych zasad kupowania butów do biegania:
- Buty dobrze jest kupować po południu, kiedy po całym dniu nogi są zmęczone i nabrzmiałe. Podczas biegu również będą one obrzmiewać i but nie powinien ich wtedy obciskać.
- Należy mieć na sobie takie skarpetki, jakich będzie się używało podczas biegu.
- Zawsze należy przymierzyć oba buty. U większości ludzi stopy delikatnie różnią się rozmiarem. But musi być więc dopasowany tak aby nie obciskał większej stopy.
- But powinien być odpowiednio duży - duży palec u stopy powinien mieć swobodę ruchu. Z drugiej jednak strony but powinien dobrze trzymać stopę, więc jeżeli przesuniemy stopę w bucie maksymalnie do przodu, pięta powinna nam się nadal dobrze w bucie trzymać.
- Pięta nie powinna ruszać się w bucie podczas biegu i ocierać ścięgna achillesa. Takie ocieranie może powodować nieprzyjemne rany, jak również powoduje szybkie zniszczenie wyściółki buta.
- But powinien być dopasowany od pierwszej chwili. Nie należy oczekiwać, że się rozchodzi. Buty do biegania robione są tak, aby pasowały od razu oraz są na tyle wytrzymałe, że się nie rozciągają.
Dopasowanie buta ze względu na cechy biomechaniczne
Ten element dopasowania buta jest bezsprzecznie najważniejszy. Każda stopa ma nieco inną budowę i podczas biegu dada na podłoże w trochę inny sposób. Wyróżnia się trzy zasadnicze sposoby pracy stopy podczas biegu i marszu:
- Stopa neutralna - stopa neutralna to taka, w której podczas biegu ciężar ciała rozprowadzany jest równomiernie po całej stopie począwszy od początku nastąpnięcia, czyli od pięty, poprzez stawianie całej stopy aż do wybicia i jej oderwania. Stopę taką można rozpoznać po tym, że gdy patrzymy na nią od tyłu, pięta ustawiona jest w linii prostej z nogą a ciężar ciała jest na pięcie równomiernie rozłożony. Osoby posiadające stopy neutralne powinny używać butów amortyzujących bez stabilizatora stopy. Większość producentów oznacza taki model jako „cushion".
- Stopa pronująca - pronowanie stóp jest zjawiskiem
bardzo częstym, zwykle związanym z płaskostopiem. W stopie pronującej
podczas biegu ciężar ciała przenoszony jest przede wszystkim na
wewnętrzną krawędź stopy. Pięty w przypadku stóp pronujących często
odstają od linii prostej na zewnątrz. W przypadku silnego pronowania
buty zużywają się w charakterystyczny sposób: podeszwy butów wypychane
są na zewnętrzną część stopy. Bardzo ciężkie pronowanie określane jest
czasem mianem „kaczego chodu".
Pronowanie w mniejszym lub większym stopniu dotyczy bardzo dużej ilości ludzi. Jeżeli zaliczasz się do tej grupy, do biegania najlepsze będą dla ciebie buty z wzmocnieniami poprawiającymi stopę podczas biegu. W przypadku tych butów wzmocnione są też elementy trzymające piętę. Dzięki tym wzmocnieniom zapobiegniesz ryzyku kontuzji. Twoje buty również nie zniszczą się tak szybko, gdyż będą dopasowane do Twojego stylu chodzenia. Jeżeli Twoje stopy wykazują niewielkie pronowanie, najlepsze będą dla Ciebie buty oznaczone „Stability" „Control" lub „Stuctured". Jeżeli masz silnie pronujące stopy, najlepiej będzie, jeśli zaopatrzysz się w buty „Motion Control". - Stopa spinująca - w przypadku stóp spinujących, ciężar ciała przenoszony jest przede wszystkim na zewnętrzną krawędź stopy. To zjawisko jest rzadziej spotykane i osoby, których dotyczy mogą swobodnie nosić buty dla osób o stopach neutralnych. W produkcji nie występują buty dla osób o stopach spinujących.
